یکی از اختلالات شخصیتی که در بسیاری از افراد وجود دارد اختلال شخصیت وابسته است . این نوع از اختلال در مردان و زنان بروز میکند. و معمولا در جوانی و یا دیرتر به عنوان شکلی از روابط دوره ی بزرگسالی ظاهر می شود.
در حال خوب قصد داریم اطلاعاتی را در این زمینه به شما ارائه دهیم. تا در صورت وجود این علائم در خودتان و یا اطرافیانتان بتوانید برخورد درستی با این موضوع داشته باشید ، و در صورت نیاز میتوانید با مشاوره خانواده و یا مشاوره آنلاین کمک بگیرید.
تعریف اختلال شخصیت
مجموعه‌ای از اختلالات روانشناختی که در نتیجه آن‌ها رفتارهای تکرارشونده، خشک و غیرقابل انعطاف بروز میکند. با عنوان اختلالات شخصیتی معرفی می‌شوند. اختلالات شخصیت باعث می‌شوند که رفتارهای فرد با رفتار طبیعی در اجتماع تفاوت کند و روند طبیعی زندگی فردی و اجتماعی او مختل شود.
علت بروز اختلالات شخصیتی هنوز به روشنی و به عنوان یک قول واحد مشخص نشده است. برخی از پژوهشگران معتقدند که علت بروز اختلالات شخصیت، به تجربیات اولیه و ابتدایی زندگی باز می‌گردد که رشد الگوی فکری و رفتاری فرد را دچار نقصان میکند.
اما عده‌ای هم معتقدند که مجموعه‌ای از عوامل بیولوژیکی و ژنتیکی باعث بروز اختلالات شخصیت هستند.
تعریف اختلال شخصیت وابسته
اختلال شخصیت وابسته یکی از مهم‌ترین اختالات شخصیتی است که در برخی افراد دیده می‌شود و روال طبیعی زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نوع اختلال شخصیت می‌تواند مشکلات فراوانی را در زمینه روابط بین فردی، روابط اجتماعی، کاری و شغلی افراد ایجاد کند.
این اختلال به این شکل بروز میکند که فرد از نظر عاطفی و احساسی به شدت به شخص دیگری وابسته می‌شود. این افراد به صورت منفعلانه عمل می‌کنند و به شدت در تلاش‌اند تا دیگران را خوشحال و خوشنود کنند. افرادی که به اختلال شخصیت وابسته مبتلا می‌شوند به شدت به دیگران محتاج اند و رفتارهای چسبنده‌ای نسبت به اطرافیان خود دارند.
اختلال شخصیت وابسته و ویژگی های آن
مبتلایان به اختلال شخصیت وابسته از لحاظ عاطفی وابسته‌ی دیگران می‌شوند و شدیدا سعی دارند که دیگران را خشنود کنند. این افراد رفتارهای محتاج گونه، منفعلانه و چسبنده نشان میدهند و ترس از جدایی دارند. از جمله ویژگی های این افراد به این صورت است :
سلطه پذیری و تاثیر پذیری زیاد
از دیگر علایم اختلال شخصیت وابسته سلطه پذیری زیاد است. این افراد بسیار تاثیرپذیرهستند و در مقابل دیگران منفعلانه رفتار می کنند و به دلیل اینکه وابستگی زیادی به فرد دیگری پیدا می کنند خواسته های خودشان را نادیده می گیرند و خواسته او را انجام میدهند.
عدم اعتماد به نفس
عدم اعتماد به نفس یکی دیگر از علایم این اختلال است . که فرد را در یک بی‌اعتمادی نسبت به خودش قرار می‌دهد. این افراد به توانایی‌های خود باور ندارند و همیشه تصور می‌کنند . که قادر به انجام کارها به صورت فردی و بدون کمک دیگران نیستند. ناتوانی در تصمیم گیری بدون توصیه و قوت‌‌قلب دیگران این رفتار حتی درمورد تصمیمات عادی روزمره مانند انتخاب لباس نیز صدق میکند
تامین نیاز دیگران
از جمله علایم این افراد تامین همیشگی نیازهای دیگری است. در واقع این افراد اولویت خود را بر تامین احتیاجات حامی خودشان می‌گذارند و اغلب نیازمندی و خواسته خود را نادیده می‌گیرند.
عدم ابراز مخالفت
افرادی که اختلال شخصیت وابسته دارند در ابراز مخالف خود با دیگران به شدت دچار مشکل هستند. از آنجایی که این افراد سلطه پذیر و وابسته اند، نمی‌توانند به راحتی مخالفت خودشان را ابراز کنند. ( تمایل به تحمل بدرفتاری‌ها و سوءاستفاده‌های دیگران )
عدم مسئولیت‌پذیری
از دیگر ویژگی‌ها و علایم اختلال شخصیت وابسته عدم مسئولیت پذیری و پرهیز از مسئولیت‌های بزرگسالی است. این افراد به بهانه‌های مختلف مسئولیت کارهای خود را به گردن دیگران می‌اندازند و از دیگران می‌خواهند که کارهایشان را انجام دهند.
حساسیت نسبت به انتقاد
یکی دیگر از علایم اختلال شخصیت حساسیت شدید فرد نسبت به انتقاد است. این افراد درمواجهه با انتقاد به شدت آشفته می‌شوند و تحمل‌پذیری پایینی نسبت به آن دارند.
ترس شدید ازترک شدن
ترس شدید از ترک شدن و احساس ویرانی و درماندگی درصورت اتمام یک رابطه این افراد معمولا پس از اتمام یک رابطه بلافاصله رابطه‌ی دیگری را شروع می‌کنند.
علت دقیق ابتلا به اختلال شخصیت وابسته هنوز شناخته شده نیست. اما این اختلال بر اثر ترکیبی از عوامل زیستی، رشدی، مزاجی و روانی بروز میکند. تربیت فرزندان به شیوه‌ی مستبدانه یا با مراقبت های افراط گونه ممکن است. موجب پا گرفتن ویژگی‌های شخصیت وابسته در افراد مستعد ابتلا به این اختلال شود.
عوارض ابتلا به اختلال شخصیت وابسته
مبتلایان به اختلال شخصیت وابسته درمعرض :
- ابتلا به افسردگی
- اختلالات اضطراب
- فوبیا
- و سوء مصرف مواد
این افراد همچنین ممکن است بازیچه‌ی سوء استفاده‌های دیگران شوند، چرا که حاضرند جهت حفظ رابطه شان با شخص سلطه گر و دارای اقتدار به هر کاری دست بزنند. مبتلایان به اختلال شخصیت وابسته می‌توانند درصورت پیگیری جلسات روان درمانی یاد بگیرند که چگونه تصمیمات مستقل تری در زندگی اتخاذ کنند.
آیا اختلال شخصیت وابسته قابل پیشگیری است؟
تکامل ساختار شخصیتی انسان فرایند پیچیده‌ای است که از همان سنین اولیه‌ی رشد آغاز می‌شود. روان درمانی به منظور اصلاح شخصیت زمانی نتیجه بخش‌تر واقع خواهد شد که نه تنها زودهنگام و به موقع صورت بگیرد، بلکه خود فرد نیز تاحد زیادی مایل به تغییر باشد و نیز رابطه‌ی سازنده ای بین بیمار و درمانگر برقرار شود.
ریشه یابی اختلال شخصیت وابسته
این افراد کسانی هستند که در دوران کودکی حضور فیزیکی مادر را نداشتند یا با اینکه مادر حضور داشته حضور عاطفی وجود نداشته یا مادر بوده ولی ثبات نداشته، یعنی مادری که بی ثبات است یا محیط کودک پیش بینی ناپذیر است. که در نتیجه احساس بنیادینی به نام رهاشدگی یا نا امنی در وجود این افراد پیش می آید وبه مرور زمان فرد را دچار اختلال اضطراب فراگیر یا GAD می شوند. پیش بینی کننده این اختلال در کودکی این افراد اضطراب از جدایی می باشد.
ویژگی های اختلال GAD
- بچه هایی که اضطراب جدایی دارند .
- بچه هایی که ناخن خود را می جوند.
- بچه هایی که شصت میمکند.
- بچه هایی که شب ادراری دارند.
- بچه های که دندان قروچه دارند.
اختلال GAD در افراد وابسته
اختلال GAD همایند است و همچنین اختلال دیگر سوماتافرم هم در این افراد وجود دارد و ممکن است دردهای جسمانی شکل هم برایشان پیش بیاید. این افراد چون شخصیتی منفعل دارند و ناراحتی های خود را بروز نمی دهند، دارای ویژگی های ترس از دست دادن و رگه های خود شکست جو هستند.
درمان وابستگی
مانند بسیاری از اختلالات شخصیتی ، افراد مبتلا به DPD نیز معمولاً به دنبال خود درمانی برای این اختلال نیستند. روان درمانی روش اصلی درمان DPD است. هدف از درمان این است که به فرد مبتلا به وابستگی فعال تر و مستقل تر عمل کند . و یاد بگیرد که روابط سالم برقرار کند. درمان کوتاه مدت با اهداف خاص ترجیح دارد وقتی که تمرکز بر مدیریت رفتارهایی است .که در عملکرد دخالت دارند.استراتژی های خاص ممکن است شامل آموزش اطمینان خاطر برای کمک به شخص مبتلا به DPD در ایجاد اعتماد به نفس و درمان شناختی رفتاری (CBT) برای کمک به شخص در ایجاد نگرش ها و دیدگاه های جدید در مورد خود نسبت به افراد دیگر و تجربیاتش باشد. تغییر جدی تر تر در ساختار شخصیتی شخص معمولاً از طریق روان درمانی طولانی مدت روانکاوی انجام می شود ، که در آن تجربیات رشد اولیه مورد بررسی قرار می گیرد زیرا ممکن است شکل گیری مکانیسم های دفاعی ، سبک های مقابله ای و الگوهای دلبستگی و صمیمیت را در روابط نزدیک شکل دهد.
