بیش فعالی در کودکان به چه معنا است؟

در این مقاله قصد داریم به بیش فعالی در کودکان  و علل به وجود آمدن این اختلال و تشخیص علائم آن در کودکان بپردازیم لطفا با ما همراه باشید.

بیش فعالی چیست ؟

در جلوی مغز انسان ماده هورمونی به نام دفامین یا آدرنالین به اندازه کافی ترشح می شود که اگر میزان این ماده در مغز کم ترشح شود اختلالی به نام بیش فعالی ایجاد می کند.

آیا کودک شما در تمرکز کردن مشکل دارد؟ کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی – بیش فعالی به‌ راحتی حواسشان پرت می‌شود . این امر باعث می‌شود که تمرکز بر روی کاری که انجام می‌دهند سخت باشد، خواه آن کار گوش کردن به حرف‌های معلم باشد یا انجام و اتمام کاری.

در  اختلال نقض توجه و بیش فعالی (ADHD) یک سری الگو رفتار و مشکلات وجود دارد که معمولا از کودکی ایجاد میشود . که با توجه به فعالیت کودکان میتواند متوجه شد که آیا این کودک دچار بیش فعالی است یا نه .

علائم بیش فعالی در کودکان (ADHD)

بیش از حد معمول فعالیت و تحرک دارد

یکی دیگر از نشانه‌های این اختلال این است که به نظر می‌رسد کودک شما نمی‌تواند یک جا بنشیند و آرام و قرار ندارد. او ممکن است حتی زمانی‌که در خانه است بدود و یا از اسباب و لوازم بالا برود. حتی زمانی‌که نشسته است، تمایل به پیچ ‌و تاب خوردن و جست ‌و ‌خیز کردن دارد. حتی ممکن است متوجه شوید که او زیاد صحبت می‌کند و بی سر و صدا بازی کردن برای او سخت است. پر انرژی و پر تحرک هستند و خسته نمی شوند.

رفتارهای تکانشی دارند

رفتارهای تکانشی  یعنی بدون فکر و ناگهانی دست به کاری می زند .ممکن است متوجه شوید که کودک شما نمی‌تواند برای رسیدن نوبت خود صبر کند. او ممکن است صفی را که در آن است بشکند و یا ترک کند، وسط صحبت دیگران حرف آن‌ها را قطع کند و یا قبل از اتمام سؤال معلم پاسخ دهد.

نمی توانند لحظه ای بنشینند و این مشکل را در مدرسه دارند .

عدم تمرکز و توجهی به درس ندارد

یکی از علائم اصلی بیش فعالی در کودکان نبود توانایی در توجه کردن است. ممکن است گوش دادن به متکلم، پیروی از دستورالعمل‌ها، اتمام کار‌ها و یا پیگیری امور برای کودک شما دشوار باشد. او ممکن است مدت زمان زیادی را در طول روز در رویا به سر ببرد و یا اشتباهات زیادی را از روی بی‌دقتی انجام دهد؛ و یا ممکن است از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به تمرکز دارند و یا به نظر او کسل‌کننده به نظر می‌رسند، اجتناب کند. دائم حواسش پرت می شود. نمیتواند حتی برای مدت کوتاهی مشغول یک کار ثابت باشد.تمرکز کردن برایش خیلی سخت و دشوار است

• در کلاس درس به معلم گوش نمی دهند و باعث ایجاد سر و صدا زیاد می شوند .
• مشکل در ارتباط با سایرین
• لجبازی کردن
• اختلال در خواب

علت بیش فعالی در کودکان

کودکانی که بیش فعال هستند، در مناطقی از مغز که توجه و تمرکز را کنترل می‌کند، فعالیت کمتری دارند. آن‌ها ممکن است در مواد شیمیایی مغز به نام انتقال‌دهنده‌های عصبی ناهماهنگی داشته باشند. هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث بروزبیش فعالی در کودکان می شود. اما از آنجایی ‌که بیش فعالی در خانواده‌ها رخ می‌دهد و ارثی است، که 65 تا 50 درصد موارد را تشکیل می دهد. بسیاری از کارشناسان معتقداند که ژن‌ها در بروز آن نقش دارند.

برای اطلاع از اینکه این اختلال می تواند به طور ارثی در خانواده ی شما وجود دارد یا خیر با مشاوره خانواده در ارتباط باشید.

دیگر علل به وجود آمدن بیش فعالی در کودکان به صورت زیر است:

• سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی مادر در دوران بارداری
• استرس و اضطراب شدید در دوران بارداری
• تغذیه نامناسب در دوران بارداری
• مشکلات دوران بارداری از جمله مسمومیت و خونریزی
• بیماری ها و ضربه های شدید مغزی در بعد از بارداری

سن تشخیص بیش فعالی در کودکان

معمولا تشخیص بیش فعالی در سنین کمتر از 7 سالگی برای والدین مشکل است . البته در سن یک سالگی برخی از کودکان بیش فعال را می توان شناسایی کرد . این کودکان زیاد گریه می کنند ، به درستی نمی خوابند . حدود 3 تا 5 نفر از هر صد کودک دبستانی به بیش فعالی مبتلا هستند. بیش از دو نفر از هر سه کودک مبتلا به بیش فعالی تا دوره نوجوانی همچنان علامت-دار باقی میمانند. این میزان در بزرگسالی به دو نفر از هر سه نفر می رسد.

تشخیص بیش فعالی

روش تشخیص بیش فعالی در کودکان پزشک از کودک سوالاتی را می پرسد و رفتارهای کودک در محیط خانه و مدرسه را بررسی میکند. با طرح پرسش و پاسخ از معلم مشکلات رفتاری کودک را بررسی میکند. برای تشخیص بیماری ، کودک شما می‌بایست برای مدت ۶ ماه برخی علائم از قبیل عدم توجه، تحرک زیاد و رفتارهای تکانشی را از خود نشان دهد. برخی از این علائم می‌توانند زودگذر باشند، بنابراین برای تشخیص، علائم باید مداوم بوده و بر کودک تأثیر منفی داشته باشند. علائم می‌بایست حداکثر تا ۱۲ سالگی بروز نمایند. در صورت نیاز میتوانید از مشاوره آنلاین برای بررسی وضعیت کودکتان اطلاعات کسب کنید.

با گذشت زمان چه اتفاقی می افتد؟

اختلال بیش فعالی در کودکان با افزایش سن بهتر میشود ولی ممکن است در بزرگسالی هم ادامه پیدا کند. در این صورت معمولا بیش فعالی تخفیف پیدا می کند ولی رفتارهای تکانشی، ضعف تمرکز و ریسک پذیری ممکن است بدتر شوند. این مسائل ممکن است با یادگیری، کار و نحوه ارتباط فرد با دیگران تداخل پیدا کنند. افسردگی، اضطراب، اعتماد به نفس پایین و سوءمصرف مواد در بزرگسالان مبتلا به ADHD شایع است.

مشاوره برای بیش فعالی

مشاوره می‌تواند به کودک شما کمک کند تا بیاموزد که با نا‌امیدی‌ها روبه‌رو شده و عزت نفس داشته باشد. مشاوره همچنین برخی استراتژی‌ های پشتیبانی را به شما می‌آموزد.

یک نوع پروسهٔ درمانی به نام آموزش مهارت‌های اجتماعی، به کودک نشان می‌دهد که چگونه می‌تواند نوبت بگیرد و بعد از اینکه صبر کرد و نوبتش رسید، نظر خود را به اشتراک بگذارد. مطالعات نشان می‌دهد که درمان طولانی‌ مدت با ترکیبی از دارو‌ها و رفتاردرمانی بهتر از استفادهٔ صرف از دارو عمل می‌کند.

بیشتر کودکان مبتلا به بیش فعالی به کلاس‌های آموزش معمولی می‌روند، اما برخی در مکانی با ساختار آموزشی متفاوت، بهتر عمل می‌کنند. اگر فرزند شما آموزش ویژه داشته باشد، شیوهٔ آموزشی را متناسب با نیاز‌هایش دریافت می‌کند.

آیا می‌شود از بیش فعالی جلوگیری کرد؟

هیچ روش مطمئنی که بتواند از ابتلای کودک به بیش فعالی در کودکان جلوگیری کند وجود ندارد اما با رعایت نکاتی می توان ریسک ابتلا را کاهش دهد.

هنگام بارداری، از مصرف الکل، مواد مخدر و دخانیات خودداری کنید. در مادرانی که در دوران بارداری سیگار میکشند خطر ابتلا دو برابر میشود.