مشاوره کودک و نوجوانان

با گسترش علم و تکنولوژی خانواده ها بیش از قبل و با وجود مشاوره کودک و نوجوانان موظف میدانند که اطلاعاتی در رابطه با فرزند آوری و فرزند پروری به دست آورند. در دنیای امروزه کودکان اهمیت ویژه ای دارند و اکثر والدین ترجیح می دهند یک فزرند داشته باشند و تمام توان خود را در این زمینه بکار گیرند. تا کودک در راحت ترین شرایط به بهترین شکل رشد یافته و دارای شخصیت شوند. نکته ی قابل توجه برای والدین تربیت کودک به بهترین شکل ممکن است و دانستن نکاتی که در سنین مختلف باید بدانند و رعایت کنند.

تربیت کودک

تربیت کودک می تواند قبل از تولد و از زمانی که کودک در شکم مادر است شروع شود و تا دوران نوجوانی ادامه داشته باشد. با تولد کودک در همان دوران نوزادی مادر باید به پرستاری از او توجه کافی داشته باشد و از این نکته غافل نشود در همان سنین ابتدایی باید نظم و ترتیب را به کودک یاد داد. کودک از هفت ماهگی مقصود ما را می فهمد ولی قادر به سخن گفتن نیست بنابراین باید در بیان کلمات دقت کافی داشته باشند و در سنین 2 تا 4 سالگی حتما محبت و مهربانی را با او تمرین کنید زیرا از همان ابتدا شخصیت فزرند در حال شکل گرفتن است.

تربیت کودک از چه سنی شروع می شود؟

تربیت کودک مربوط به سن خاصی نیست همه پدر و مادر ها می خواهند کودک خود را به بهترین شکل تربیت کنند. خیلی از والدین به درستی نمی دانند در چه سنی چه رفتاری مناسب فرزند می باشد و از همان روزهای اول به دنبال روش درست برای تربیت و پرورش کودک هستند. سن تربیت کودک و رفتارهای متناسب با هر دوره در این مقاله بررسی شده است. والدین با دریافت مشاوره کودک و نوجوانان می توانند یک سبک تربیتی را در پیش بگیرند.

به طور کلی نمی توان سن تربیت کودکان را به یک دوره اختصاص داد. در واقع از همان ابتدا والدین می توانند بر رفتار کودک تاثیر بگزارند حتی رفتار های ساده ای مثل بغل کردن کودک، صحبت کردن در سنین پایین، پاسخ به نیازهای کودک از همان ابتدا بر رفتار کودک تاثیر بگزارند. تربیت مستقیم و مهم کودک عموما در سنی آغاز می شود که کودک قدرت درک و پاسخ کلام را پیدا می کند.

روانشناسان سن تربیت کودک را با توجه به سنین و نیازهای مختص به آن سنین تقسیم بندی کرده اند که در ادامه به نکات تربیتی هر سن می پردازیم:

تربیت در 18 ماهگی

در این سن کودک دستورات بسیار ساده را درک می کند، اما به طور کامل توانایی درک و انجام درستورات پیچیده را ندارد. در این سن زیاد کودک را تحت فشار قرار ندهید. دستوراتی که به کودک می دهید خیلی ساده و مشخص باشد.

تربیت 2 تا 3 سالگی

به علت رشد کلامی و توانایی حرف زدن در این مرحله قوانین و چهارچوبی را برای کودک تعیین کرد. نکته ای که وجود دارد این است که حدود 2 تا 3 سالگی به طور قابل ملاحظه ی رفتارهای مقاومت و بهانه گیری کودک مشاهده می شود. در واقع این سن زمانی است که کودک کم کم یاد می گیرد شخصیت مستقلی پیدا کند و برای تحول استقلال از نه، نمی خوام، مال خودمه و از قبیل این جملات زیاد استفاده می کند. به او قدرت انتخاب بیشتری دهید و به احساس مالکیتش نسبت به وسایلش احترام بگذارید.

در این سن سعی کنید نسبت به رفتار لجبازانه کودک صبر و حوصله داشته باشید. واکنش های افراطی، یا تنبیه های بدنی نه تنها تاثیر مثبتی ندارد بلکه این لجبازی ها را بیشتر می کند بنابراین  بیشتر سعی کنید به رفتار مثبت کودک توجه کنید و پیروی کردن از دستورات و رفتارهای مثبتش را تحسین و تشویق کنید. این کارها مقاومت کودک را کمتر کرده و تمایلش به پیروی را بیشتر می کند. برای حل از این قبیل مشکلات می توانید به مشاوره کودک و نوجوانان مراجعه کنید.

تربیت در 3 سالگی

در این سن بیشتر قدرت درک صحبت ها و توانایی مکالمه پیچیده تری پیدا می کنند. بیشتر به دیگران توجه می کنند اما هنوز خود محوری در آن ها وجود دارد. به این معنا که نمی توانند مسایل را از زاویه دید دیگران ببینند. بنابراین قوانین را خیلی روشن بیان کنید.. از این سن بهتر است در مورد تاثیر کارشان و احساسی که در دیگران ایجاد می شود بیشتر توضیح دهید. کودکان در این سن کمتر لجباز هستند و مقاومتشان نسبت به دستورات و قوانین کم می شود. از این سن بیشتر تمایل دارند توسط بزرگسالان تایید شوند و به اصطلاح دختر خوب یا پسر خوبی باشند.

تربیت در 5 و 6 سالگی

از این سنین و حدود 6 سالگی به بعد بیشتر می توانند مسایل را از زاویه دید دیگران درک کنند. در واقع خودمحوری سه سالگی آن ها تعدیل شده است… ذهن کودکان از این سنین بیشتر قانون مند شده و بیشتر گرایش دارند قوانین منظم را اجرا کنند. کودک در این سن طبیعتا سازگاری بیشتری با محیط پیدا می کند از این سنین کودکان رفتن به محیط های آموزشگاهی را شروع می کنند. همچنین توانایی شناخت آن ها بیشتر می شود.

تربیت در 7 و 8 سالگی

کودکان از این سنین در مورد رفتار درست و غلط در شرایط مختلف اظهار نظر می کنند. می توانند از استدلال و تفکر منطقی برخوردار شوند. بهتر است پدر و مادر در مورد دلایل رفتارهای مناسب در موقعیت های گوناگون با کودکشان گفتگو کنند و بیشتر نظر آن ها را در این مسایل بپرسند.

نکات کلی تربیت کودک

در هر سن بنا به میزان درک کودک قوانین بگذارید. قوانین باید مختصر، ساده و روشن باشد. هرچه قوانین تربیتی در طول روز کمتر باشد احتمال پذیرش و انجام آن بیشتر است.

حتما به رفتارهای مثبت توجه کنید و آن را تشویق کنید.پاداش هایی برای بیشتر شدن رفتارهای مثبت و کم شدن رفتار غلط داشته باشید.

اگر قولی می دهید حتما انجام دهید؛ همچنین تهدیدی نکنید که نتوانید انجام دهید.

هرگز تنبیه بدنی نکنید! کتک زدن نه تنها رفتار بد را کاهش نمی دهد بلکه می تواند اثر عکس داشته باشد.

می توانید برای رفتار بد کودک محرومیت های کوچک در نظر بگیرید مثل خاموش شدن تلویزیون. تا جایی که می توانید در مورد قوانین تربیتی و دلایل آن با کودکان منطقی صحبت کنید. می توانید از مشاوره کودک و نوجوانان کمک بگیرید و این صحبت در هر سن بسته به میزان درک کودک می باشد.

 تربیت نوجوانی به بعد

سال های نوجوانی یکی از چالش برانگیزترین مراحل برای نوجوانان و والدین است. اهمیت مشاوره نوجوانان بسیار بالاست. مرحله ی نوجوانی دوره ای است که فرد از کودکی به بزرگسالی تغییر می کند و معمولاً بین سنین 10 تا 19 سالگی اتفاق می افتد. در این دوره، جوان بالغ شروع به تجربه تحولات ذهنی و جسمی زیادی می کند. از نظر جسمی، نوجوانان شاهد تغییرات دوران بلوغ در بدن خود هستند. تغییرات بدنی همراه با وضعیت حساس روانی آن ها با تغییرات هورمونی زیادی همراه است که همه این موارد می تواند روی روحیه و افکار آن ها تاثیرات منفی داشته باشد. نوجوانان در اوایل دوران نوجوانی خود بسیار حساس هستند و نوسانات خلقی زیادی را تجربه می کنند. نوجوانان معمولا شروع به مواجه شدن با فشارهای جدید می کنند. عدم مشاوره و راهنمایی صحیح آن ها ممکن است با عواقب جبران ناپذیری همراه باشد و حتی منجر به بروز رفتارهای پرخطر در نوجوانان شود.

رفتارهای پرخطر در نوجوانان

فشار هم سن و سالان

فشار همسالان می تواند تأثیر مثبت و حتی منفی داشته باشد. تاثیر منفی همسالان می تواند کودک را وادار به سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، استفاده از مواد مخدر یا انجام رابطه جنسی ناایمن یا سایر رفتارهای پرخطر کند با بزرگ شدن كودكان، آن ها سعی می کنند وقت خودشان را بیشتر با دوستان سپری كنند. در نتیجه، دوستان می توانند در تفکر و رفتار کودک شما تأثیر بگذارند.

دخانیات، مواد مخدر و الکل

تحقیقات نشان می دهد که تقریباً 25 درصد از نوجوانان (سنین 12 تا 17 سال) از مواد مخدر استفاده می کنند. 16 تا 18 سالگی اوج سن برای مصرف الکل و سوء مصرف مواد است. در نوجوانانی که والدین آن ها در مورد خطرات مواد مخدر صحبت می کنند و یا از مشاوره کودک و نوجوانان بهره می گیرند، خطر استفاده از دخانیات، الکل یا مواد مخدر دیگر کاهش می یابد.

نوجوانان و رابطه جنسی

صحبت با نوجوان برای کمک به او در ایجاد نگرش سالم نسبت به رابطه جنسی و یادگیری رفتارهای جنسی بسیار مهم است. بحث آزادانه در مورد رابطه جنسی با نوجوان برای یادگیری آموزش های لازم و راهنمایی های سالم و صحیح لازم و ضروری است.

تتو و سوراخ کردن گوش ، بینی و لب

• از هر نسلی نوجوانان مدهای خود را دارند.
• بیشتر مدهای نوجوانان بی ضرر هستند و بدون آسیب دائمی می باشند اما پیش روی در این روند می تواند بر سلامتی نوجوان شما اثرات منفی بگزارند.

افسردگی

طبیعی است که گاهی اوقات نوجوانان احساس ناراحتی کنند؛ اما هنگامی که ناراحتی بیش از دو هفته طول بکشد و نوجوان علائم دیگری را بروز دهد، ممکن است او دچار افسردگی شده باشد.

موارد زیر مهمترین علائم افسردگی در نوجوانان است:

• غم
• اضطراب
• اختلال در خواب
• احساس ناامیدی
• رفتار های عصیان آور
• دور شدن از جمع دوستان
• استفاده از الکل یا مواد مخدر
• فعالیت های تبلیغاتی جنسی
• افت ناگهانی نمرات یا فرار از مدرسه
• از دست دادن اشتها یا پرخوری اجباری
• شکایت از درد از جمله سردرد، دل درد، کمر درد و یا خستگی

افسردگی یک مشکل جدی است، اما قابل درمان است. اگر گمان می کنید نوجوان شما افسرده است، به دنبال درمان و کمک از طریق مشاوره کودک و نوجوانان باشید.

خودکشی

خودکشی یک مشکل جدی در بین نوجوانان است. خودکشی در نوجوانان دومین علت اصلی مرگ و میر در بین جوانان و بزرگسالان است.

علائم هشدار دهنده از خودکشی عبارتند از:

• تهدید به کشتن خود
• ابراز ناامیدی در مورد آینده
• آماده شدن برای مرگ، نوشتن نامه های خداحافظی یا وصیت نامه

اگر نوجوان شما هر یک از این رفتارها را نشان می دهد، باید سریعاً از یک مشاوره کودک ونوجوانان کمک بگیرید.

مشاوره در مورد نوجوانان نه تنها می تواند برای نوجوانانی که دارای مشکلات شخصیتی یا رفتاری هستند مفید باشد بلکه برای همه افراد در این سنین موثر و کارساز خواهد بود. مشاوران متخصص و باتجربه در زمینه کودک و نوجوانان، متخصصانی هستند که آموزش های لازم را در زمینه روان شناسی و تغییر رفتار دیده اند و به طور حرفه ای می توانند نوجوانان را در هر زمینه ای راهنمایی کنند. مشاور خانواده ، مهارت ها و دانش و تجربه های لازم را در طول مشاوره های مختلف با کودکان و نوجوانان به دست آورده اند. مشاوران متخصص در زمینه کودک و نوجوانان فقط اطلاعات مهم را با والدین به اشتراک می گذارند تا والدین بتوانند وضعیت فرزند خود را درک کرده و به آن ها کمک کنند.

موسسه حال خوب، با مشارکت بیش از صدها روان شناس و روان پزشک می تواند در زمینه های مختلف مربوط به نوجوانان راهکارهای لازم را ارائه دهد.